نقد دولت: الهام صادقی/ پس از چالش هایی که قیمت تخم مرغ به عنوان ارزان ترین و در دسترس ترین پروتئین برای اقشار ضعیف جامعه به همراه داشت، چندی قبل بهای این خوراکی در شانه های 30 عددی در میادین میوه و تره بار 43 هزار تومان اعلام شد، این در حالی بود که پیش از این هر شانه در میادین تره بار 36 هزار تومان به فروش می رسید، اما با رشد قیمت در بازار و مغازه های سطح شهر که در مقایسه با قیمت مصوب با رشد 66 درصدی به حدود 60 هزار تومان برای هر شانه 30 عددی رسید و در این شرایط با 19 درصد افزایش در نرخ مصوب تنظیم بازاری به عدد عنوان شده به عبارتی 43 هزار تومان رسید که نسبت به نرخ مصوب دوسال قبل 58/3 برابر شده به عبارتی 358 درصد قیمت آن افزایش یافته است.
دلایل افزایش قیمت در سال های 1396 تا 1399
در این خصوص باید گفت که در نیمه نخست سال 1399 هر شانه تخم مرغ 27 تا 28 هزار تومان قیمت داشت که در دی ماه همان سال با تصمیم ستاد تنظیم بازار این رقم به 30 تا 32 هزار تومان رسید و در روزهای پایانی سال حتی به قیمت 34 هزار تومان هم به مشتریان عرضه می شد، اما در سال 1400 این خوراکی به بهای 36 هزار تومان به ازای هر شانه 30 عددی تخم مرغ بسته بندی نشده رسید.
این در حالی است که قیمت یک شانه 30 عددی تخم مرغ بسته بندی نشده در خرداد ماه سال 1398 حدود 11 هزار تومان و بهای این کالا در بسته نیز حدود 12 هزار تومان بوده است.
البته در آن زمان نیز با موج افزایشی بها در بازار مواجه شد که بر اساس آن هر شانه به 16 تا 17 هزار تومان رسید، آنچه که علتش خبر آزاد شدن صادرات عنوان شد.
در نهایت هم نرخ مصوب برای آن در ازای شانه 12 هزار و 900 تومان تعیین شد. نکته مهم اینکه در خرداد ماه سال 1397 شانه های 30 تایی به قیمت 12 هزار و 600 تومانی عرضه می شد که با توقف واردات تخم مرغ این رقم کمی افزایش یافت و در نهایت هم در آبان ماه همان سال ستاد تنظیم بازار قیمت 13 هزار و 800 تومانی را برای آن تأیید کرد.
البته در بهمن ماه سال 1396 هم این رقم 12 هزار و 600 تومان بوده که موج های گرانی در همان بازه زمانی قیمت این محصول را به 13 هزار و 800 تومان حتی در مغازه‌های سطح شهر به حدود 15 تا 16 هزار تومان رساند که بسیار چالش برانگیز شد.
در همان برهه زمانی البته سازمان دامپزشکی اعلام کرد که 6 میلیون مرغ تخم گذار به آنفولانزا مبتلا شده اند که برای حفاظت از انتقال این بیماری این مرغ ها به سرعت معدوم شدند. رقمی که البته بعد ها به بیش از دو برابر رسید به 14 میلیون قطعه افزایش یافت.همین موضوع عامل کاهش عرضه تخم مرغ به بازار شد و کاهش عرضه هم طبق اصل عرضه و تقاضا سبب افزایش قیمت این کالای اساسی شد.
در نهایت اما نرخ اعلام شده تغییری نکرد، بلکه واردات تخم مرغ آن را باز هم تعدیل کرد و معاون وقت وزارت جهاد کشاورزی نیز اعلام کرد که باید تخم مرغ شانه ای 11 هزار و 600 تومان به مشتریان عرضه شود.
افزایش 16 برابری قیمت شانه کاغذی و تا گرانی جوجه
در این راستا البته اکنون نیز ناصر نبی پور، رییس هیات مدیره اتحادیه مرغ تخم گذار تهران از دلیل رشد قیمت تخم مرغ گفته است و اینکه جدا از بحث هزینه های مرغ داران برای تولید مرغ و تخم مرغ بهای هر شانه کاغذی تخم مرغ و قیمت جوجه های یک روزه نیز افزایش قابل توجهی یافته است، زیرا که قیمت هر شانه کاغذی دو سال قبل 60 تومان بوده، اما این رقم نیز اکنون 16 برابر شده است.
علاوه براین وی عنوان کرده است؛ قیمت جوجه یک روزه تخم گذار نیز اکنون ١٧ هزار و ۵٠٠ تومان است در حالی که قیمت مصوب آن هشت هزار تومان بوده، ضمن اینکه سال گذشته در چنین فصلی قیمت جوجه دو هزار و 500 تومان بود.
تفاوت قیمت تخم مرغ تنظیم بازاری و بازار آزاد
براین اساس به نظر می رسد دلایل عنوان شده در مجموع دست به دست هم داده تا در فراغ حمایت های دولتی از مرغ داران و دیگر مشاغل مرتبط با این صنف سهم تخم مرغ نیز در سفره های نیمه خالی بسیاری از ایرانیان کم و کمتر شوند. زیرا که اکنون بهای هر عدد تخم مرغ در شانه های 30 عددی حدود یکهزار و 434 تومان است که البته این رقم مربوط به شانه هایی تخم مرغ عرضه شده در بازارهای میادین میوه و تره بار می شود. تخم مرغ هایی که به گفته خریدارانشان بسیار ریز بوده و هر سه عدد آنها برابر با دو تخم مرغ معمولی در مقیاس وزن و مواد داخل آن است.
اما اگر خریداری فرصت رفتن به بازار میوه و تره بار و خرید شانه های تخم مرغ به نرخ مصوب و تنظیم بازاری را به هر دلیلی نداشته باشد با این خوراکی پروتئینی را به بهای هر شانه حدود 60 هزا رتومان تهیه کند که با احتساب 30 عدد تخم مرغ در هر شانه قیمت هر عدد آن به دو هزار تومان می رسد که در مقایسه با تخم مرغ تنظیم بازاری در هر شانه 566 تومان گران تر است.
بنابراین خریداران یا باید برای کاهش هزینه های خود راهی میادین میوه و تره بار شوند و تخم مرغ هایی را خریداری کنند که به میزان قابل توجهی ریز بوده یا مبلغ بیشتری تهیه کنند و نیاز خود به این خوراکی پروتئینی را از مغازه های سطح شهر تامین کنند.
البته آنگونه که خسرو منصوری، مدیرعامل اتحادیه سراسری تولیدکنندگان مرغ تخم گذار استان اصفهان عنوان کرده است در راستای جبران کمبودهای موجود در این زمینه، اتحادیه مرکزی میهن که مسئول تنظیم بازار تخم مرغ در کشور است، حدود ۱۰ هزار تن تخم مرغ را از ترکیه خریداری کرده که میزان قابل توجهی از آن در روزهای گذشته وارد کشور شده است. ضمن اینکه تمهیداتی نیز مدنظر قرار گرفته است که شاید بتواند به مقدار قبولی میزان تولید مرغداران را در این بخش افزایش دهد، با این وجود اما همچنان هم بسیاری از خانواده ها که افزایش هزینه معاش برای آنها مشکلاتی را ایجاد کرده است، دلنگران گران شدن انواع کالاها از جمله مواد خوراکی و به طبع آن خالی تر شدن سفره هایشان هستند، زیرا که تجربه سال های اخیر نشان داده است قیمت های کنونی نیز ثابت نخواهد ماند، مگر این بار متولیان امر رفتاری متفاوت داشته باشند.
دیدگاهتان را بنویسید
دیدگاه ها