نقد دولت: الهام صادقی/ محمدمهدی نثاری در گفت و گو با «نقد دولت» ضمن اشاره به این مطلب که اهمیت انتخاب الگو و استراتژی مناسب در توسعه صنعت، تولید و اقتصادی الزامی است، اظهار کرد: بررسی سیاست های کشورهایی که در یکی، دو دهه اخیر قدم های مثبتی دراین زمینه برداشته و توانسته اند با اتخاذ سیاست های درست و استراتژی مناسب در راه توسعه صنعتی و اقتصادی پیشرفت های چشمگیری را تجربه کنند، حال در اروپا یا آسیا بیانگر اهمیت صنایع کوچک و متوسط است. آنچه که به وضوح قابل مشاهده است این بوده که رشد صنایع کوچک ومتوسط به طور مستقیم به رشد توسعه اقتصادی گره خورده و آنها توانسته اند از این طریق به توفیقات خوبی دست یابند.
صنایع کوچک ومتوسط و سابقه آن در ایران
وی ادامه داد: اواسط دهه ۳۰ بود که اولین سنگ بنای ناحیه صنعتی در کشورمان با الهام از شهرک های صنعتی انگلستان ایجاد شد و شهر کرج به عنوان اولین ناحیه صنعتی با اعتباری معادل ۴۰ میلیون تومان برای ایجاد وتامین زیرساخت ها دردستور کار قرارگرفت و از آن به بعد این مقوله در لیست ردیف های سازمان برنامه بودجه دیده و مقرر شد که زیرساخت‌های لازم توسط وزارت صنایع ایجاد شود، کرج در آن زمان حدود۱۵ هزار نفر جمعیت داشت.
این کارشناس ارشد صنایع درباره اینکه هدف یا هدف های مورد نظر در این زمینه چه بود، بیان کرد: توسعه مناطق محروم، تمرکز زدایی، افزایش بهره وری، توسعه متوازن و اشتغال پایدار مواردی بودند که مدنظر قرار داشتند، با این وجود تاسال ۱۳۴۲توفیقی در این زمینه حاصل نشد و زمین هایی که در آن موقع برای ایجاد صنایع کوچک ومتوسط واگذار شده بود، بیشتر به دلیل مرغوبیت و آب و هوای خوب تفکیک و تبدیل به مناطق مسکونی شدند، تا اینکه به دلیل افزایش جمعیت وتوسعه صنایع واهمیتی که داشت دولت با همکاری سازمان ملل اقدام به تأسیس سازمانی به نام نواحی صنعتی کرد و هدف از این موضوع را توسعه در نقاط مختلف کشور دانست.
نثاری در ادامه با اشاره به اینکه در سال ۱۳۴۷ سازمان نواحی صنعتی به سازمان صنایع کوچک و نواحی صنعتی ایران تغییر نام پیدا کرد، تصریح کرد: این امر محقق شد تا بتوان برنامه ریزی جامع توسعه صنایع را به اجرا درآورد، این موضوع تا سال 1354 کم و بیش انجام می شد، تا اینکه با تصویب قوانین و تدوین ضوابطی جدید سازمان صنایع کوچک وابسته به وزارت صنایع و معادن تاسیس شد.
وی خاطرنشان کرد: تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی در کشورمان، به رغم برنامه های مختلفی که در سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی و نواحی صنعتی دیده شده بود استقبال چندانی از این امر نشد و تنها در چهار نقطه کشور توانستند، چهار شهرک صنعتی ایجاد کنند که شامل شهرهای ساوه، رشت، کرمانشاه و قزوین می شود. به این ترتیب تا سال 1364 به دلیل شرایط انقلاب و کشور تنها ۲۴۰ شرکت موفق شدند زمین دریافت کرده و در شهرک صنعتی اقدام به تولیدات صنعتی کنند.
وجود ۸۲۸ شهرک و ناحیه صنعتی در کشور
این کارشناس ارشد صنایع افزود: در حال حاضر کشور دارای ۸۲۸ شهرک و ناحیه صنعتی است که متاسفانه حدود یک پنجم از این تعداد فاقد برخی امکانات لازم و ضروری مانند برق، گاز، آب، مخابرات وفیبرنوری و دیگر امکاناتی بوده که برای تولید لازم است. دلیل این امر نیز بی توجهی و عدم تخصیص بودجه های لازم برای توسعه صنعت داخلی و انجام زیرساخت های مربوطه در هشت سال گذشته و دولت قبل بوده، براین اساس متاسفانه صنعتگرانی که با هزار امید و آرزو و فروش دارایی های خود اقدام به تاسیس کارگاه های کوچک و متوسط در شهرکهای صنعتی کرده بودند با مشکلات زیاد راه اندازی، تکمیل وتوسعه خطوط، حتی بازاریابی و فروش مواجه شدند که ناشی از سیاست‌های نادرست واتکا به خارج وبی توجهی به تولیدات ناخالص ملی است.
کسری برق مورد نیاز شهرک های صنعتی
نثاری درباره وضعیت فعلی شهرک ها و نواحی صنعتی کمبودها و کسری هایی که می شد، به راحتی در طول هشت سال گذشته تامین شود اما به دلیل همان نگاه‌های نادرست دولت قبل تامین نشده نیز اظهار کرد: این موارد شامل کسری سری برق موردنیاز شهرک های صنعتی ۸۵۳۰ مگاوات و اعتبار لازم برای تامین حدودا ۲۷،۴۰۶ هزار میلیارد ریال می شود. همچنین آب مورد نیاز ۱۴،۴۵۶ لیتربرثانیه است. اگر هزینه تامین هر لیتر بر ثانیه را۱۵ میلیارد ریال در نظر بگیریم هزینه سرسام آوری خواهد شد.
وی از گاز وخدماتی که از سوی مخابرات ارائه می شود، همچنین فیبر نوری به عنوان دیگر مشکلات این شهرک ها و نواحی یاد کرد و ادامه داد: طبق گزارش سازمان صنایع کوچک تعداد واحدهای صنعتی فعال در کل کشور حدود۷۳ هزار واحد است. که تعداد ۵۰۹ هزا رو ۴۴۷ واحدهای فعال در شهرک های صنعتی مستقرهستند.
تعطیلی یا فعالیت اندک ۱۸هزار واحد صنعتی کوچک و متوسط
به گفته این کارشناس ارشد صنایع، براساس آمارهای ارئه شده حدود۱۸ هزار واحد صنعتی کوچک ومتوسط در سال های 1392 تا 1399 به دلایل مختلف تعطیل یا با ظرفیت بسیار پائین فعالیت دارند که عدم تخصیص مناسب منابع، عدم تکمیل زیرساخت ها، نبودن بازار مناسب، سنگ اندازی بانک ها واردات زیاد اجناس بنجل چینی ازجمله دلایل بروز چنین شرایطی است.
نثاری خاطرنشان کرد: در صورتی که در شرایط تحریمی شدید کشور تقویت صنایع کوچک ومتوسط می توانست بهترین کمک را در ارتباط با دور زدن تحریم ها و کمک به صنایع داخلی و تولیدات داخلی داشته باشند اما متاسفانه به دلایلی که پیش تر اشاره شد و به دلیل سیاست های نادرست دولت قبل کوچکترین اهمیتی به این موضوع داده نشد که این امر باعث زمین‌گیر شدن صنایع مذکور در کشور شد. آن هم بخشی از صنایع که حدود ۹۷ درصد از صنایع کشور را شامل می شود.
وی تصریح کرد: بنابراین پرداختن به صنایع کوچک ومتوسط (SNE) برای کشور ضروری بوده و مسئولان دولتی صنایع باید در حد یک وزارتخانه به آن اهمیت داده و هر چه سریع تر نسبت تبیین یک استراتژی قوی با ضمانت های اجرایی قوی اقدام و دولت سیزدهم هم ارائه تسهیلات و امکانات به این مهم را مدنظر قرار دهد.
دیدگاهتان را بنویسید
دیدگاه ها