نقد دولت: به نقل از تی وی صمت، الهام صادقی: ایران یکی از هفت کشور برتر در زمینه ذخایر مس در جهان بوده و از این رو سرمایه‌ گذاری در این بخش می‌تواند از جمله مواردی باشد که در راستای توسعه اقتصادی و البته توسعه صنعت مس نقش مهمی‌را ایفا کند.

با این وجود اما اگرچه اطلاعات موجود بیانگر این امر بوده که کشورمان به رغم اینکه بالغ بر 46 میلیون تن مس، به عبارتی بیش از 3.5 درصد ذخایر جهانی این ماده معدنی را در خود دارد، ولی سهمش از تولید در این بخش عدد و رقم بسیار اندک است.

به طور نمونه باید عنوان کرد که در سال 2020 سهم ایران از تولید بیش از 23 میلیون تنی مس تصفیه شده در جهان فقط عددی در حدود 1.2 درصد برآورد شده است.

آنچه که خود به وضوح نشان می‌دهد، کشورمان اگر چه از پتانسیل هایی در این خصوص برخوردار بوده اما نتوانسته بهره قابل توجهی از آن ببرد.

3 فاکتور ارزیابی‌ فنی و اقتصادی
در این میان البته باید به این موضوع نیز اشاره داشت که برخوردای از ظرفیت‌‌‌‌های معدنی نخستین و شاید مهمترین فاکتور برای ارزیابی‌‌‌‌های فنی و اقتصادی توسعه در این بخش بوده که خوشبختانه در این شاخص کشورما یکی از کشورهای صدرنشین در جهان است، با این وجود اما دو عامل مهم دیگر نیز در این زمینه نقش آفرین هستند که شامل اقتصادی بودن فرآیند براساس اقتصاد آزاد بین‌ الملل و امکات تامین مالی اقتصادی می‌شود، مواردی که به نظر می‌رسد در خصوص آنها چندان نتوانسته ایم موفق عمل کنیم.

البته به این موضوع نیز باید اشاره داشت که در این بخش شاهد تلاش هایی برای ارتقاء میزان تولید هستیم، به طور نمونه طبق اظهارات اردشیر سعدمحمدی، مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران تولید کاتد مس در بازه زمانی دو تا سه سال اخیر روند صعودی را تجربه کرده است تا به آنجا که در سال گذشته مقدار تولید در این بخش به 280 هزار تن کاتد مس رسیده است، رقمی‌که قرار است امسال طبق پیش بینی‌‌‌های صورت گرفته به بیش از 300 هزار تن برسد.

اقتصادی ‌ترین صنعت فلزات پایه و استراتژیک

در این میان باید عنوان کرد؛ می‌توان صنعت مذکور را از جمله اقتصادی ‌ترین صنعت فلزات پایه و استراتژیک در قرن حاضر دانست، آنچه که موجب شده تا بهروز رحمتی، معاون توسعه و اکتشافات در شرکت ملی صنایع مس ایران از آن به عنوان بهشت سرمایه‌گذاران معدنی در دنیا و ایران یاد کند.

سهم تولید مس تصفیه ‌شده ایران در مقیاس بازار جهانی مس
با این وجود اما سهم ایران در تولید مس تصفیه‌ شده در دنیا عدد ناچیزی است و به رغم وجود ظرفیت‌ قابل توجه و برخورداری از حدود پنج درصد ذخایر جهانی نتوانسته در این زمینه چندان خوب عمل کند، آن هم در شرایطی که بیش از چهار دهه از راه اندازی نخستین کارخانه‌‌‌‌های ذوب و پالایش در کشورمان می‌گذرد و به تبع این امر باید اکنون در این بخش از صنعت در بازارهای جهانی به موفقیت‌‌‌های قابل توجهی دست یافته باشد.

با این وجود برآوردها نشان می‌دهد سهم تولید مس تصفیه ‌شده کشورمان در مقیاس جهانی در نهایت یک درصد برآورد می‌شود.

این در حالی بوده که دیگر کشورهای جهان که از چنین ذخایر معدنی برخوردار هستند توانسته اند به میزان قابل توجهی از این پتانسل موجود بهره ببرند. به عنوان نمونه می‌توان به کشور شیلی اشاره کرد که عنوان دارد بزرگ ‌ترین تولید کننده مس در دنیا بود و تنها در ماه مارس موفق شده 4.95 میلیارد دلار از طریق صادرات این فلز سود نصیب خود کند.

البته این را هم باید بیان کرد که کشور مذکور در این زمینه مازاد تجاری 1.26 میلیارد دلاری در ماه را به ثبت رسانده که دلیل آن جهش صادرات 22 درصدی این فلز قرمز در مقایسه با سال قبل بوده است.

علاوه براین پرو نیز به عنوان دومین کشور تولید کننده بزرگ مس جهان، در فوریه 2022 موفق شده تا 172 هزار و 334 تن فلز قرمز تولید کند که این رقم نسبت به مدت زمان مشابه گذشته 0.4 درصد رشد را نشان می‌دهد.

ضرورت لحاظ کردن میانگین افزایش تدریجی سالانه
براین اساس به نظر می‌رسد کشورمان نیز با توجه به برخورداری از منابع بزرگ معدنی باید در این راستا گام‌‌‌های موثری بردارد تا بتواند برجایگاه درخور خود تکیه زند. بنابراین نیاز است تا دست اندرکاران این صنعت تدابیر موثر و اثرگذاری را در این بخش مدنظر قرار دهند. در این راستا رحمتی معتقد است باید راهکارهایی مدنظر قرار گیرد تا سهم تولید مس کشورمان از کل تولید جهانی حداقل به میزان ذخایر قطعی کشور برسد به عبارتی این رقم باید برابر پنج درصد در مقیاس جهانی شود.

به این ترتیب باید عنوان کرد در گام نخست می‌طلبد تا برنامه ریزی‌‌‌های لازم در زمینه ظرفیت ‌سازی در این بخش از صنعت مدنظر قرار گیرد که در آن به شرایط بازار بین ‌المللی نیز توجه شود. ضمن اینکه توجه به موارد دیگر از جمله تعریف چشم ‌انداز برای سال 1404 توسعه شرکت‌‌‌های فعال در این زمینه و لحاظ کردن میانگین افزایش تدریجی سالانه نیز از دیگر مواردی بوده که باید مدنظر قرار گیرد، مواردی که البته شرکت‌‌‌های بزرگ فعال در این صنعت آن را در دستور کار دارند، اما باید در این راستا تلاش بیشتری جهت تحقق اهداف تعریف شده داشته باشند.

دیدگاه ها

دیدگاهتان را بنویسید

لطفا دیدگاه خود را از طریق فرم زیر اسال نمایید

نظرسنجی

مارا دنبال کنید