پایگاه خبری تحلیلی نقد دولت: سال هاست مسئولان دولتی از پرداخت یارانه و تلاش خود برای کمک به دهک های پایین جامعه از این طریق سخن می گویند، این در حالی است که بعد از گذشت حدود یک دهه از اجرایی شدن طرح هدفمند شدن یارانه های درکشور، این مبلغ همچنان ثابت بوده آن هم در شرایطی که هزینه های زندگی به میزان چشمگیری برای عموم مردم افزایش یافته است. 45 هزار و 500 تومانی که اکنون با احتساب دلار 31 هزار تومانی مبلغی در حدود 1.46 دلار می شود، یارانه ای است که دولت ماهانه به هر فرد واجد الشرایط اختصاص می دهد، آنچه که این روزها حتی کفاف هزینه یک روز شخص دریافت کننده این یارانه را نیز نخواهد داد،  البته نباید از این موضوع غافل ماند که کمک به گذران معیشت مردم در طبقات اقتصادی پایین با حذف برخی سوبسیدها برنامه ای است که بسیاری از کشورهای جهان آن را در دستور کار خود دارند، ایده ای که با حذف یارانه های لحاظ شده از سوی دولت ها اجرایی شده، اما به طور قطع این رقم باید با دخل و خرج خانواده نیز همخوان باشد، با این وجود اما حداقل در کشورما به نظر می رسد، چرتکه هزینه ها برای مسئولان دولت یا ثابت مانده یا تمایلی برای تغییر در آن وجود ندارد.

یارانه میلیاردی برای کویتی ها
اما در سایر کشورها اوضاع و احوال چگونه است؟ اینکه دریافت کنندگان یارانه در سایر کشورها هم حال و روز مشابهی با ما دارند، پرسشی است که برای پاسخ به آن می توان به چند مثال ملموس اشاره کرد. به طور نمونه جدیدترین خبر در این حوزه به کشور کویت مربوط می شود؛ اینکه قرار است هر فرد کویتی سالانه ۵۰ هزار دلار به عبارتی یک میلیارد و ۳۵۰ میلیون تومان به عنوان یارانه پرداخت ‌شده از سوی دولت برای کالاها و خدمات دریافت کند، رقمی که در مقایسه با یارانه ایرانی ها نه تنها نجومی بوده بلکه هوش از سر می پراند. این در حالی بوده که  دولت کویت مشغول بررسی طرحی است که در مقابل برداشتن تمامی سوبسیدها همه شهروندانش مشمول دریافت این یارانه شود، با این وجود اما به رغم قابل توجه بودن رقم مذکور زمزمه هایی از نارضایتی مردم در این زمینه مطرح است که به مبلغ درنظر گرفته شده بازمی گردد.

حداقل یارانه در مالزی 68.5 برابر ایران
از سوی دیگر می توان به کشور مالزی اشاره کرد که  از سال 2009 دولت تصمیم به حذف تدریجی یارانه برخی اقلام مانند شكر و سوخت گرفت و به طبع آن اعلام کرد؛ مبالغ پس انداز شده از این طریق را در قالب یارانه به برخی اقشار  می پردازد که شرایط مدنظر برای دریافت این کمک را دارند، اما در این جا موضوع مهم مبلغی است که مدنظر قرار گرفت. به عنوان مثال در بودجه سال 2014 مالزی مقرر شد؛ افرادی كه درآمد ماهیانه آنها از سه هزار رینگیت به عبارتی یکهزار دلار یا به ارزش دلار امروز در کشور ما 31 میلیون تومان كمتر است،700 رینگیت یا 233 دلار، به قولی هفت میلیون و 223 هزار تومان از دولت به عنوان كمك هزینه دریافت كنند. همچنین مسئولان این کشور مصوب کردند تا طبق برنامه های اقتصادی دولت، به اشخاصی كه حقوق ماهیانه آنها بین سه تا چهار هزار رینگیت معادل یک هزار تا یک‌ هزار و 333 دلار می شد هم، مبلغی اگرچه کمتر ولی حدود 167 دلار یارانه بپردازند. نکته جالب اینکه کمک لحاظ شده به  مجردهای بالای 21 سال هم پرداخت می شود، با این تعریف که یک فرد مجرد اگر حقوق ماهیانه وی رقمی کمتر معادل666 دلار بود می توانست حدود 100دلار كمك دولتی در ماه داشته باشد. بنابراین باید گفت حداقل یارانه پرداخت شده به ساکنان این کشور جنوب شرقی آسیا رقمی در حدود 68.5 برابر مبلغی است که ایرانیان در قالب یارانه دریافت می کنند.

دومین کشور وسیع جهان تا کلرادو در آمریکا
در این مجال بد نیست سری هم به اوضاع یارانه ها در دومین کشور وسیع جهان بزنیم، در باره شرایط سوبیسیدها در این کشور نیز باید گفت که کانادا هم تدابیری برای پرداخت یارانه نقدی ماهیانه به تمامی افراد واجد شرایط دارد. در سال 2018 روند مذکور به این نحو بود که افراد مجرد حداکثر 16هزار و 989دلار در سال که ماهانه رقمی در حدود یک هزار و 415 دلار بود و زوج های دارای شرایط هم  حداکثر 24027 دلار در سال دریافت می کردند، این رقم را هم اگر بخواهیم در قالب ماهانه عنوان کنیم، رقمی معادل دو هزار و دو دلار بود.
این شیوه اما در ایالت کلرادو آمریکا نیز در قالب های مختلف اجرایی می شود، به طور نمونه در زمینه مواد غذایی به خانواده‌هایی که درآمد آنها از رقم تعیین شده کمتر باشد این کمک هزینه تعلق خواهد گرفت، به طور نمونه اگر یک خانواده چهار نفره در این ایالت سالانه پایین تر از 31 هزار و 590 دلار درآمد داشته باشد، به هر فرد ماهانه حداکثر حدود ۱۹۴ دلار یارانه بابت تهیه مواد غذایی اختصاص می یابد. البته این کمک شامل هزینه مهد کودک هم می شود، به عبارتی براساس ضوابط تعیین شده در صورتی که درآمد یک خانواده ای چهارنفره سالانه مبلغی کمتر از  40 هزارو 590 دلار باشد مشمول دریافت این یارانه خواهد شد. هزینه ای که ماهیانه برای یک نوزاد یک ساله حدود ۸۰۰ تا ۱۱۰۰ دلار است و با یارانه ای که والدین وی دریافت خواهند کرد این رقم به ۵۰ تا ۱۰۰ دلار کاهش می یابد. براین اساس سایر یارانه ‌ها هم ضوابط مشخصی دارند، ضمن اینکه برای افراد بیکار هم یارانه نقدی ماهانه ۱۲۶ دلاری در نظر گرفته شده است.

نگاهی به یک کشور همسایه
اما در عراق اوضاع پرداخت چنین کمک هزینه هایی به چه نحو است، به عنوان نمونه در زمان نخست وزیری نوری مالکی یارانه ای که برای تهیه مواد غذایی در نظر گرفته شده بود از 15 هزار دینار به 25 هزار دینار افزایش یافت، که با یک حساب و کتاب سرانگشتی و نگاهی به جدول قیمت امروز دینار عراق این رقم حدود 6 میلیون و 650 هزار تومان بوده است. پرداخت یارانه در عربستان هم موضوعی بوده که در چند سال گذشته در کشور ما بارها و بارها مورد نقد و تحلیل قرار گرفته است، در این زمینه ابتدا باید گفت؛ حدود سه سال قبل مقرر شد تا دولت سعودی ماهانه مبلغ یک‎‌ هزار ریال که حدود۲۶۷ دلار بود به کارمندان دولت برای جبران افزایش هزینه‌های زندگی بپردازد، هزینه هایی که پس از افزایش بهای گاز و اعمال مالیات بر ارزش افزوده افزایش یافته بود. این در حالی است که اواخر سال 97 و اوایل سال 98 هم اخباری در این زمینه مطرح شد مبنی براینکه مبلغ این یارانه نقدی شهروندان سعودی، دو هزار ریال عربستان بوده که یک جمع و تفریق ساده با احتساب قیمت ریال عربستان اکنون حدود 16 میلیون و780 هزار تومان خواهد بود. این خبر البته در آن زمان واکنش های زیادی را در کشورمان به همراه داشت.
به هرحال در یک جمع بندی کلی جدا از آنچه در سایر کشورها در زمینه پرداخت یارانه می گذرد، واقعیت این است که این روزها که نفس خانواده ها در سربالایی تند افزایش قیمت تمامی اجناس و کالاها به شماره افتاده است، رقمی تعیین شده ای که به حدود یک دهه قبل باز می گردد، نه تنها گره ای از کار افراد نیازمند باز نخواهد کرد، بلکه به طنزی تلخ برای بیشتر ایرانیان تبدیل شده است، ضمن اینکه باید گفت اگرچه اواخر سال گذشته هادی قوامی، سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه کل کشور در سال گذشته عنوان کرده بود مبلغ یارانه در سال 99 به ۷۲ هزار تومان افزایش خواهد یافت، رقمی که البته محقق نشد، اما اگر این عدد ناچیز نیز به مبلغ یارانه ها اضافه می شد، باز هم گره ای را از کار خانواده ها باز نمی کرد که این روزها قرار است تمامی کالاهای خود را با اثرپذیری از بهای صعودی ارز خریداری کنند. براین اساس به نظر می رسد اگردولت حداقل به جای عملیاتی کردن برنامه هدفمندی یارانه ها و پرداخت آن به خانواده ها در قالب مبلغی اندک تلاش می کرد تا توازن قیمت ها را در کشور حفظ کند، شاید این ایده بیشتر موفق بود، البته نباید از این موضوع نیز غافل ماند که تغییر غیرقابل تصور و لجام گسیخته بهای انواع ارز در طول 10 سال اخیر موجب شده تا هر روز مبلغ لحاظ شده به عنوان یارانه ناچیزتر شود، نکته مهمی که شاید اگر مسئولان این رقم را به میزان تورم و بالا رفتن قیمت اجناس افرایش می دادند، این گلایه نیز دیگر وجود نداشت، آنچه که اما به نظر می رسد تا به امروز توجهی به آن نشده است.

دیدگاه ها

دیدگاهتان را بنویسید

لطفا دیدگاه خود را از طریق فرم زیر اسال نمایید

نظرسنجی

مارا دنبال کنید