پایگاه خبری تحلیلی نقد دولت: نخستین روز معاملات در هفته بازار سهام در حالی یکشنبه گذشته شروع شد که شرایطش رخوت آمیز بود، روز گذشته نیز شاخص بورس با ثبت افت ۵۱ هزار واحدی، در ارتفاع یک میلیون و ۴۶۲ هزار واحد قرار گرفت، امروز به عبارتی در میانه هفته نیز شاخص کل بورس با ۴۲هزار و ۹۷۰واحد کاهش در رقم یک میلیون و ۴۱۹ هزار واحد ایستاد. این در حالی است که در دو هفته اخیر با سبز شدن برخی از نمادها کمی از تب و تاب و نگرانی های سهامداران کاسته شده بود و برخی هم از تصمیم گیری های هیجانی برای خروج از بازار منصرف شده بودند و به این ترتیب تا حدی شاهد بازگشت رشد به روند معاملات بودیم. با این وجود اما بازهم ریزش ها در روزهای پایانی هفته گذشته بی اعتمادی هایی را نسبت به سیاست ها و وضعیت موجود در این بازار رقم زد، ضمن اینکه دوباره بورس قرمزپوش شد، اما اینکه چه دلایلی باز این بازار را که به تازگی نفسی تازه کرده بود ضربه فنی کرد، موضوعی است که درباره آن باید به چند نکته اشاره کرد.
تعلل در ارائه سهام های عرضه اولی
نخست اینکه به نظر می رسد تعلل در ارائه سهام های عرضه اولی موجب شد تا اطمینان سرمایه گذاران به این بازار کاهش یابد، این در حالی بود که پیش تر دولت وعده داده بود، هر هفته دو عرضه اولی را در بازار سهام داشته باشیم، با این وجود اما در این زمینه هم خلف وعده کرده و هم برخی عرضه ها که پیش تر از آنها خبر داده بود را به زمان نامعلومی موکول کرد. به عنوان نمونه اگرچه حدود دو هفته قبل فرهاد دژپسند، وزیر اقتصاد و دارایی در حاشیه جلسه هیات دولت عنوان کرد پالایشگاه ستاره خلیج فارس به زودی به بورس می‌آید ولی اظهار نظرهای بعدی حکایت از این داشت که بزرگترین عرضه اولیه امسال با تاخیر مواجه شده است، ضمن اینکه امروز نیز دژپسند از این موضوع سخن گفت که در مورد زمان ارائه دارا سوم نمی توان به تاریخی اشاره کرد.
جای خالی عرضه های بورسی
در این میان اما نباید از جای خالی عرضه های بورسی در بازار سهام نیز غافل ماند روندی که موجب شد تا شرایط بازگشت تعادل به بازار با چالش هایی روبرو شود. بی توجهی تعداد زیادی از شرکت های بورسی و فرابورسی به بازارگردانی موجب شد تا حتی امیرحسین قاضی زاده هاشمی، نایب رییس مجلس عنوان کند متخلفان از قانون را که موجب زیان مردم شده‌اند، مواخذه خواهد کرد.
خلف وعده در تزریق ریالی به بورس
همچنین عدم تزریق ریالی به بورس هم عاملی دیگری بوده که بستر ریزش دوباره در این بازار را فراهم آورده است، به عبارتی هر چند که پیش تر قرار بر این بود به میزان یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به بازار سهام تزریق شود، اما این امر محقق نشد. نتیجه این شد که هرچند بورس از اوایل مهرماه طبق پیش بینی ها بعد از مدت ها اصلاح شد و به روند صعودی بازگشت، ولی در روزهای پایانی هفته گذشته باز هم معاملات پرنوسانی را تجربه کرد.
عدم حمایت جدی حقوقی ها یا اثرگذاری انتخابات آمریکا؟
عدم حمایت جدی حقوقی ها از بازار نیز موضوع دیگری است که برخی از کارشناسان آن را از جمله دلایل ریزش های اخیر و دوباره بورس می دانند. این در حالی بود که قرار بود حقوقی ها برای نجات بازار اقداماتی داشته باشند، با این وجود هر چند که این سهامداران به جای جمع کردن بازار خود را کنارکشیدند و تمایلی برای خرید سهام حقیقی ها از خود نشان ندادند. آنچه که احسان همتی، کارشناس بازار سرمایه دلیل آن را قانع نشدن آنها برای حمایت جدی از بورس می داند. البته وی از گمانه زنی ها درباره نتایج انتخابات آمریکا و گزینه‌های پیش روی بورس نیز به عنوان عامل اثرگذار دیگر یاد می کند. به اعتقاد این کارشناس بازار سرمایه تعداد قابل توجهی از تحلیل گران براین باور هستند ترامپ در این دوره از انتخابات پیروز نخواهد شد براین اساس شاهد روند کاهشی قیمت دلار و به طبع آن، کاهش در بازار بورس خواهیم بود، از سوی دیگر اگر ترامپ دوباره بر این مستند بنشیند، احتمال تورم انتظاری به دلیل تشدید تحریم ها وجود دارد؛ بنابراین برخی فعالان در این بازار تریج داده اند، از ادامه روند خرید سهام، انصراف دهند تا نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا مشخص شود. در این خصوص البته علی صحرایی، مدیرعامل بورس تهران از تدبیری جدید در قالب محدود شدن عرضه برای حوقی ها خبر داد، اینکه این سهامداران باید متناسب با شرایط بازار عرضه داشته باشند و براین اساس از طریق ابزارهای مقرراتی تلاش می‌کنیم تا قانون عرضه حقوقی‌ها را محدود کنیم ضمن اینکه در همه دنیا میزان عرضه حقوقی‌ها محدود است و سهامداران عمده، ملزم هستند برای فروش سهام بازاریابی کنند اما در ایران حقوقی‌ها بصورت نماد عادی در بازار عرضه می‌کنند.
در مجموع و با توجه به همه این موارد باید گفت؛ اگرچه در کوتاه مدت با توجه به روند صعودی چشمگیر قیمت ارز، آرامش حاکم در بازارهای جهانی و ضریب بالای رشد شرکت ها دو ماه ابتدایی پاییز انتظار می رفت تا دوباره روند نزولی ماه های گذشته در بازار بورس تکرار نشود، اما این تجربه به دلیل مواردی که از آنها سخن گفته شد مجددا رخ داد. در این میان اما به موضوع دیگری نیز باید اشاره کرد، نکته ای که بعضی از کارشناسان نیز به آن اشاره داشته اند، اینکه به رغم برخی از ریسک‌های ایجاد شده در بازار، تعداد سهامداران تازه وارد که به خاطر ترس از دست دادن سرمایه هایشان راهکار خروج هیجانی از بازار را بر می گزینند، کاسته شده است، به این ترتیب زمینه لازم برای کاهش نوسان ها فراهم آمده و این امر افزایش سودآوری در بازار را رقم زده است. با این وجود افزایش نرخ دلار به نوعی روند بهبود نسبی بازار را رقم زده است، حال در صورتی که مسئولان بازار سرمایه بتوانند دوباره اعتماد سهامداران را جلب کنند، به طور قطع در کنار اثرپذیری سهام بنیادی و صادرات محور از بازار ارز می توان انتظار روزهای بهتری را برای بازار سرمایه، همچنین سهامدارانش داشت.
با این وجود نوسانات قابل توجه در بازار ارز همچنان به مشغله ذهنی مهمی برای بیشتر فعالان در این بازار تبدیل شده، پیامد آن نیز نوسان هایی است در برخی از روزهای معاملاتی شاهد آن هستیم، آنچه که موجب می شود تا مسیر بازار را از پیش بینی ها مجددا دور و دورتر شود، البته این روزها مسئولان بازار سهام از این موضوع سخن گفته اند که سهامداران سرمایه های شان را نا ماه آینده در اختیار داشته باشند تا با رفع ابهامات در حوزه بین المللی بتوانند تصمیمات بهتری در این زمینه بگیرند.
دیدگاهتان را بنویسید
دیدگاه ها