پایگاه خبری تحلیلی نقد دولت: انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا اگرچه فراز و نشیب های فراوانی برای این کشور و کاندیداهایش در روند رای گیری داشت، اما به نظر می رسد تبعات آن بازار پر التهاب کالاهای سرمایه ای به ویژه دلار، سکه، طلا، حتی خودرو و ...  را در کشور ما نیز به میزان زیادی تحت تاثیر قرار داده است، تاثیرات به عبارتی ریزش های قیمتی که شاید اثراتش کوتاه مدت باشد، ضمن اینکه شکسته شدن بهای چنین اقلامی تنها از این موضوع حکایت دارد که دلیل فاصله قیمت کنونی کالاها با بهای چند روز قبل آنها حباب قیمتی قابل توجهی بوده که حتی مسئولان نظام اقتصادی کشور نیز قادر به شکستن آن نبوده‌اند، اما انتخابات در آن سوی مرزهای آبی وخاکی اثرات زیادی بر نمودار بهای اقلام سرمایه ای در ایران داشته است.

هدایت متغیرهای کلان اقتصادی به سمت وسوی جدید
براین اساس می توان اینگونه انتظار داشت که متغیرهای کلان اقتصادی در ایران شاید با تغییر حزب حاکم در آمریکا و احتمالا تغییر در شرایط تحریم ها به سمت و سوی جدیدی هدایت شوند. آنچه که از اکنون روندش آغاز شده است، به طور مثال می توان به کاهش قابل توجه قیمت دلار اشاره کرد که اگرچه پیش تر قیمت هر دلار در بازار کشور به مرز 32 هزار تومان نیز رسیده بود، اما اکنون این رقم کمی بیش از 25 هزار تومان است. در بازار سکه و طلا هم روان همین گونه است، سکه که پیش تر بهایش رکورد 16 میلیون تومان را هم به ثبت رسانده بود، تا ظهر امروز در بازار به نرخ 12 میلیون و 700 معامله شد و این میزان برای طلای 18عیار نیز در هر گرم در حدود یک میلیون و 170 هزار تومان بود که نشان از کاهش قابل توجه قیمت آن داشت. تجربه ای که در بازار خودرو نیز شاهد آن هستیم، به طور نمونه خودروی سمند lX از 225 میلیون در هشتم آبان ماه به 217 میلیون تومان در 15 آبان رسید. به عبارتی با افزایش شانس برندن شدن بایدن در انتخابات، روند نزولی قیمت ‌ها آغاز شد و اکنون نیز فعالان بازار خودرو همچنان انتظار کاهش قیمت ها را دارند. البته  آنها دلیل شیب کاهشی قیمت ها را نوسان قیمت دلار و اثرپذیری آن از نتایج انتخابات آمریکا می دانند.

چند نکته تامل برانگیز
در این میان اما اشاره به این موضوع نیز ضرورت دارد که اکنون چشم معامله گران در تمامی کشورها دنیا به برنده انتخابات ریاست جمهوری آمریکا دوخته شده است. انتخاباتی که نتایج نظرسنجی ها هم نشان می دهند از جمله نفس گیرترین و حساس ترین انتخابات معاصر در این کشور بوده است. با این وجود اما اگرچه بسیاری از کارشناسان در کشورمان بروز چنین شرایطی را پیامد تغییر رئیس جمهور آمریکا می دانند، اما در این جا یک سئوال بزرگ مطرح می شود، اینکه هنوز بیش از 70 روز از دوره کاری دونالد ترامپ بر مسند ریاست جمهوری آمریکا باقی مانده است، دیگر اینکه اظهارات جو بایدن درباره ایران شباهت زیادی به نظرات رئیس جمهور کنونی در این کشور دارد، تصمیم وی نیز جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ ای است، هرچند که در این مقوله تصور بر این است که با تکیه زدن بایدن در این مسند رویکرد دیپلماتیک برای حل مشکلات موجود تا حدی قابل تصور است، اما به واقع این امر تا چه میزان محقق خواهد شد و پیش بینی ها بر کرسی واقعیت خواهد نشست خود جای بحث دارد.ضمن اینکه حتی اگر دولت اینده آمریکا بخواهد به برجام بازگردد، به طور قطع خواسته‌ های بیشتری برای این کار خود خواهد داشت.زیرا اکنون خواسته های آمریکا بسیار فراتر از مساله هسته ‌ای بوده و مواردی مانند نفوذ ایران در منطقه، موشک‌های بالستیک، حقوق بشر و ... را در برمی گیرد که به طور قطع سیاست های مذکور تغییر قابل توجهی با آمدن بایدن نخواهد داشت. اما اینکه بازار ایران به این شدت از احتمالات در تغییر سیاست های یک کشور دیگر به خاطر تغییر رئیس دولت آن متاثر باشد، خود به نوعی این ذهنیت را ایجاد می کند که اگر پیش بینی هایی که این روزها احتمال به کارگیرشان موجب سقوط بهای اقلام مختلف شده به طور عینی محقق نشود، آیا باز هم باید نظاره گر رشد قیمت ها بود؟ ضمن اینکه کاهش و تثبیت نرخ در برخی از بازارها مانند مسکن به طور قطع به سرعت محقق نمی شود و هرگونه تغییر در آن بعد از رصد بازار کالاهایی مانند طلا و دلار در بازه زمانی نه چندان کوتاه صورت خواهد گرفت. به عبارتی این کار زمان بر بوده و شاید هیچ گاه نیز انتظاراری که برای کاهش قیمت در این بازار می رود محقق نشود. البته در نگاهی خوشبینامه تنها اثر شرایط جدید تثبیت قیمت ها خواهد بود، زیرا که متولی ساماندهی بازار مسکن هر کشور مسئولان همان کشور هستند و نباید انتظار داشت تغییر سیاستگذاران و دولتمردان در کشور دیگر چنین بازارهایی را مدیریت کند.

هراس فروشندگان خرد، دلیل دیگر برا کاهش کوتاه مدت قیمت ها
از سوی دیگر ترس از کاهش بهای دلار، سکه و طلا خود کاتالیزور خواهد بود که بسیاری از دارندگان خانگی و خرد چنین اقلامی را به بازار برای فروش داشته هایشان خواهد کشاند، آنچه که با توجه به پیش گرفتن میزان عرضه بر تقاضا خود نه روند کاهش قیمت ها را تسریع خواهد کرد، این در حالی بوده که به طور قطع معامله گران حرفه ‌ای به احتمال زیاد رفتاری متفاوت خواهند داشت. این افراد برای فروش حتی خرید چنین کالاهایی متغیرهای بیشتری را مدنظر قرار می دهند، ضمن اینکه تا خوابیدن التهاب ناشی از هراس افت شدید قیمت صبر می کنند، تا ارزیابی بهتری از بازار داشته باشند، آنچه که شاید در قیمت گذاری های آینده نه تنها ترمز شتاب کاهش قیمت ها را بکشد، بلکه خود سرونوشت چنین بازارهایی را تعیین کند. 

پیش بینی یا تکرار یک تجربه
اما این ماجرای روی دیگری هم ممکن است داشته باشد، تکرار تجربه ای که ایرانیان در زمان اعلام آتش بس و صلح با کشور عراق داشتند، افت شدید نرخ بسیاری از کالاها که موجب شوک شدید در بازار شد حتی برخی از سرمایه گذاران در مواجهه با این شرایط در اثر هیجانات وارد شده و ترس از دست رفتن داشته هایشان سکه کردند و جانشان را از دست داشتند، اما در بازه زمانی نه چندان طولانی دوباره روند قیمت ها به جای قبلی بازگشت، روندی که البته تکرار دوباره آن با توجه به شرایط و تفاوت های موجود چندان نزدیک به ذهن نیست ولی می تواند احتمالی هرچند ضعیف باشد. در کنار همه این موارد اما نباید از یاد برد که اگرچه نتیجه انتخابات در کشور مذکور به طور حتم در بازه زمانی کوتاه روند بازار ارز، سکه و طلا، همچنین بورس را متاثر از خود خواهد کرد، اما در میان‌ مدت و بلند مدت، تغییر چندانی در شرایط اقتصادی موجود نخواهد داد، زیرا شرایط اقتصادی موجود متاثر از عوامل متعدد فراوانی است که بخشی از آنها به مسائل مدیریتی، کسری بودجه دولت و مواردی از این قبیل باز می گردد که با توجه به اینکه دولت چندان تبحری در مدیریت و ساماندهی آنها ندارد یا حداقل به هر علتی تا امروز تصمیمی برای این اقدام نگرفته است .
 

دیدگاه ها

دیدگاهتان را بنویسید

لطفا دیدگاه خود را از طریق فرم زیر اسال نمایید

نظرسنجی

مارا دنبال کنید