پایگاه خبری تحلیلی نقد دولت: الهام صادقی/ اظهار نظر برخی از کارشناسان حکایت از این دارد که ۱۵۰ هزار میلیارد تومان پول از بورس به سمت ارز مجازی رفته است. این در حالی بوده که اگر چه اکنون شاهد هستیم که اقتصاد جهان روند تحولی را سپری می کند و به تدریج روش های سنتی در این زمینه جای خود را به راهکارهای جدید برای سرمایه گذاری می دهند، اما به نظر می رسد این روند چندان در شرایط کنونی کشورمان قابل مشاهده نیست و نابسامانی در بازارهای مختلف به ویژه بازار سرمایه موجب شده تا این روند در ایران شکل بگیرد. آنچه که طبق اظهارات محسن علیزاده، عضو شورای عالی بورس موجب شده تا برخی از سهامداران حقوقی در اوج قیمت ها سهام هایشان بفروشند و این نقدینگی را وارد بازارهای موازی از جمله ارزهای دیجیتال و رمزارزها کنند.
در این خصوص قرمز پوش شدن طولانی مدت بورس و ریزش متوالی نمادها در این بازار اما سرانجام موجب شد تا در هفته اخیر سازمان بورس و اوراق بهادار پیشنهاداتی را برای حمایت از بازار سرمایه ارائه کند که این موارد به تصویب شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا نیز رسید.
پرداخت خسارات یا رانت 2 جانبه
این در حالی است که اگرچه شاید این راهکارها نقطه امیدی برای سهامداران به ویژه سهامداران حقیقی باشد که این روزها بازار سرمایه دلشان را خون کرده است، ولی برخی مفاد مورد نظر در این زمینه با واکنش هایی از سوی کارشناسان و نمایندگان مجلس مواجه شده است.
به طور نمونه روسای قوا مصوب کرده اند که دولت خسارات خریداران صندوق یکم را جبران کند. این در حالی بوده از نظر حسن زنگنه، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، دولت در اوج سهام فروخت و اکنون از بیت المال خسارت فقط خریداران سهام خود را می دهد. این یعنی؛ رانت دو جانبه برای شرکت های دولتی، عدم رعایت عدالت برای سایر سهام داران و بدعتی نو در تضاد با اصول بازار سرمایه. انتقادی که وی آن را در صفحه شخصی خود در فضای مجازی عنوان کرده است.
با این وجود اما محمدعلی دهقان دهنوی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار تاکید دارد که بسته پیشنهادی ۳+۷ برای ساماندهی شرایط بازار سرمایه و اجرایی شدن این مصوبات به طور قطع اثرات قابل توجهی بر این بازار خواهد گذاشت. وی در مواجه با برای انتقادان به این موضوع اشاره کرده است که بسته دهگانه هر کدام منابعی در داخل خود دارند و نباید به هر کدام به صورت موردی نگاه کرد.
مجلس حامی سهامداران خرد آسیب دیده!
در این میان البته محمدباقر قالیباف، رییس مجلس نیز تاکید دارد که به منظور جبران مشکلات ناشی از سیاست‌های گذشته در بازار سرمایه، عمده پیشنهادهای سازمان بورس به تایید شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران سه قوه رسیده است و مجلس حامی سهامداران خرد زیان دیده از سیاست های غلط است.
این در حالی بوده که پیش تر نیز وی عنوان کرده بود؛ باید تنظیم گری حرفه ای و سیاست گذاری صحیح منجر به سرمایه گذاری بلندمدت در این بازار شود و در این زمینه لازم است اقدامات فوری هم مانند بیمه سهام سهامداران خرد مدنظر قرار گیرد. ضمن اینکه پیش از این و در مجلس قبلی لایحه حمایت از سهامداران خرد که در هیات دولت به تصویب رسیده بود با وجود پیگیری ها و قرار گرفتن در نوبت به جایی نرسید، حتی در کمیسیون هم مطرح نشد. تا کنون نیز به نظر می رسد این موضوع آنگونه که باید و شاید مدنظر قرار نگرفته است. ضمن اینکه پوریا بختیاری، کارشناسان حوزه اقتصاد در این باره گفته است دراین بسته حمایت هایی که قرار است محقق شود حمایت از مردم و سهامدار خرد نیست. نکته‌ای که وجود دارد این است که بازارها مکانیزم خود تنظیمی دارند. یعنی خودشان راه خود را باز می کنند. روندی که پیش از این نیز کامران ندری، کارشناس بازار سرمایه در گفت و گو با «نقد دولت» به آن اشاره کرده بود.
این در حالی است که باید گفت حمایت از سهامداران خرد به عنوان یکی از نماگرهای ده گانه شاخص سهولت انجام کسب و کار بانک جهانی است و براین اساس می توان عنوان کرد که بهبود جایگاه بین‌المللی کشور در زمینه رتبه بندی‌های جهانی کسب و کار ضروری است.
بی توجهی به حذف دامنه نوسان تا شرایط کنونی بازار ارز
از طرف دیگر ولی در آن سو هستند، منتقدانی که همچنان مصرانه بر این موضوع پافشار دارند که در این بسته توجهی به مواردی چون حذف دامنه نوسان نشده است آن هم در شرایط که تا این معضل از سر راه بازار سرمایه برداشته نشود، گره از کار بورس باز نخواهد شد. در این خصوص البته شرایط کنونی بازار ارز نیز مقوله ای است که از نظر کارشناسان به بی ثباتی این بازار کمک می کند و می تواند حتی در مواردی راهکارهای عنوان شده را با اما و اگرهایی روبرو کند. به طور نمونه علیرضا کدیور، کارشناس بازارسرمایه تاکید دارد که اکنون بزرگترین ابهامی که پیش روی فعالان اقتصادی و سرمایه‌گذاران بازار سرمایه وجود دارد، روند آینده نرخ ارز است. به این معنا که با توجه به این که مذاکرات هسته ای در جریان بوده و فرض براین است که توافق صورت گیرد در این صورت سیاست بانک مرکزی برای نرخ گذاری بانک مرکزی چه عددی خواهد بود، این امر شاید اصلی ترین ابهام پیش روی بازار باشد.
نرخ کنونی ارز فراتر از ارزش واقعی است
البته به این موضوع، به عبارتی اما و اگرهای نرخ ارز می توان از بُعد دیگری نیز پرداخت. اینکه محمدرضا پور ابراهیمی داورانی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نیز عنوان کرده است؛ نرخ کنونی ارز فراتر از ارزش واقعی بوده و ناشی از سفته بازی و فضای روانی است.
به اعتقادی وی طبق مصوبه مجلس در بودجه، بانک مرکزی می تواند به منظور بازارگردانی، نرخ ارز را در بازار با افزایش یا کاهش درصد مشخصی، عرضه کند به این معنا که نرخ بازار هر عددی بود بانک مرکزی مکلف است، تنظیم گری کند. به این ترتیب به نظر می رسد با توجه به شرایط بازار ارز شاید به این زودی ها نباید شاهد بازگشت ثبات و اعتماد سرمایه گذاران در این بازار باشیم. این در حالی است که رئیس مجلس امیدوار است با اصلاح رویه ها و عدم استمرار سیاست های غیراصولی، اعتماد به این بازار بازگردد. با این وجود اما شاید بتوان اینگون عنوان کرد که تحقق این امیدواری وی چندان در دسترس نیست و نیاز به اتخاذ تدابیری جدی تر جدا از بسته پیشنهادی 3+7 دارد.
از سوی دیگر در شرایط کنونی بازار بورس این سئوال مطرح می شود که این راه حل ها تا چه میزان بازار سرمایه را دوباره به مسیر اصلی خود باز می گرداند.پآنچه که بختیاری درباره آن عنوان کرده است؛ نه فقط بورس بلکه هر بازاری را هر مدل دخالتی از مسیر اصلی خارج می کند و به آن بیشتر آسیب می زند. از نظر وی بازار نه با آن تبلیغات و وعده‌های دولت توانست آن بالا دوام بیاورد. نه با این حمایت های غیر موثر جلوی ریزش اش گرفته خواهد شد. اکنون اما در ماه های پایانی عمر دولت دوازدهم بورس همچنان ناخوش است و این موضوع که آیا به واقع راهکارهایی که به تصویب سران قوا رسیده است گره گشای این بازار خواهد بود خود سئوالی است که با توجه به موافقان و منتقدان زیادی که دارد نمی توان به آن پاسخ درستی داد.
دیدگاهتان را بنویسید
دیدگاه ها